Data dodania: 11 listopada 2020, ostatnia aktualizacja: 18 listopada 2020
Lojalność pracownika, szczególnie w tych trudnych czasach, jest w cenie. Niestety, nie wszyscy zatrudnieni są w stanie utrzymać zaufanie pracodawcy. W jaki sposób skontrolować to, czy pracownik Cię nie oszukuje zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem?
Przed przystąpieniem do konkretnych działań, ustalających lojalność pracownika, skonsultuj się jeszcze z prawnikiem. Interpretacja może być różna dla każdego z przytoczonych przypadków.
Co może robić pracodawca, by sprawdzić lojalność pracownika?
Jak możesz interpretować lojalność pracownika? Pod tym pojęciem kryje się uczciwe działanie w pracy, brak współpracy z konkurencją, nienadużywanie czasu przerw, ale także (co niestety zdarza się coraz częściej) zaniechanie, kradzieże materiałów w firmie. Niestety, często pracownicy kradną takie rzeczy jak artykuły biurowe, produkty firmowe czy inne rzeczy, które łatwo wynieść z przedsiębiorstwa.
Pracodawca nie ma związanych rąk. W swojej firmie ma prawo założyć monitoring, bez zgody pracowników. Nie musi im mówić gdzie znajdują się kamery, ale powinien powiadomić pracowników o takim fakcie. Uwaga, możesz instalować urządzenia wyłącznie w miejscach pracy. Kategorycznie zabronione jest np. instalowanie urządzeń w toaletach.
Niestety, polskie prawodawstwo nie jest w tym przypadku precyzyjne i musisz opierać się na dwóch wykładniach. Po pierwsze, sprawą nagrywania pracowników podczas pracy zajmował się Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC). Stwierdził on, że pracodawca może rejestrować pracę zatrudnionych przez siebie osób, ale musi jednocześnie dbać o ich godność, zachowując przy tym m.in. zasadę tajemnicy korespondencji.
Z kolei sprawdzając lojalność pracownika powinieneś poinformować go o tym fakcie, bo ten może inaczej pozwać Cię o naruszenie dóbr osobistych z powództwa cywilnego. Pamiętaj również o ochronie wizerunku (RODO) i analizie kodeksu pracy w kontekście mobbingu, czyli ewentualnego używania nagrań przeciwko pracownikom.
Lokalizacja GPS – to legalne
Uczciwość i lojalność pracownika możesz kontrolować nie tylko w pracy, ale też w samochodzie służbowym – i to bez wykorzystywania do tego kamer. Wystarczy, że zainstalujesz w autach flotowych lokalizatory GPS. To działanie legalne, jednak – tu jedna uwaga – nie możesz wykorzystywać danych do celów innych, niż kontrola uczciwości zatrudnionego oraz musisz go powiadomić o fakcie instalacji takiego urządzenia!
W przypadku monitoringu i kamer nie musisz jednak mówić pracownikowi, gdzie takowe się znajdują. To nie leży w gestii prawa.
Zobacz też: Kamery szpiegowskie – co powinieneś o nich wiedzieć?
A czego robić nie wolno?
Choć przepisy w tym przypadku również nie są ostre, to najlepiej opierać się na pewnych, przyjętych, normach, które uchronią Cię przed procesem. Przede wszystkim – w żadnym wypadku nie możesz szpiegować pracowników. Zakazane są kamery w prywatnych rzeczach zatrudnionych, w toaletach, ukryte pluskwy szpiegowskie czy każda forma, która może zostać przyjęta jako mobbing. Zdobytych z legalnych źródeł nagrań nie możesz też wynosić z firmy, albo korzystać z nich w celach innych niż firmowe.
Jak wskazują przepisy, problemem dla pracodawcy może być też dźwięk. Kamery firmowe powinny być ustawione tak, aby nie nagrywać rozmów między zatrudnionymi. Według prawa, dostępna dla Ciebie powinna być tylko wizja.
Nie możesz też rejestrować rozmów prywatnych. Jeżeli np. w regulaminie pracy pracownicy zgodzili się na nagrywanie rozmów telefonicznych, to nie masz żadnego prawa podsłuchiwać ich spraw pozasłużbowych. To samo dotyczy samochodów, które niekiedy mogą być wykorzystywane przez pracownika w sposób prywatny. W takiej sytuacji nie możesz sprawdzić, gdzie jeździ zatrudniona przez Ciebie osoba po godzinach pracy.
Na koniec pamiętaj, że zdobyte przez Ciebie dowody nieuczciwości pracownika zwykle będą uwzględnione przez sąd, ale możesz spodziewać się odwetu. Z tego względu zawsze staraj się pozyskiwać materiały legalnie.