Szpiegostwo gospodarcze – czy jest groźne?

Wymagania współczesnego rynku gospodarczego sprawiają, że firmy niekiedy sięgają po nieuczciwe praktyki. Przeprowadzają tzw. dumping cen (czyli specjalne obniżanie kwot za towar do granic opłacalności, aby wykończyć konkurencję), ograniczają możliwość swobodnej konkurencji, a nawet sięgają po szpiegostwo gospodarcze. Czym jest ten proceder i jak może się objawiać? Jakie zagrożenie niesie ze sobą szpiegowanie przez konkurencyjne marki i jak się przed tym chronić? Podpowiadamy!

Szpiegostwo gospodarcze w Polsce rozwija się bardzo dynamicznie. Znane również jako szpiegostwo przemysłowe może dotyczyć nawet 1/3 podmiotów w naszym kraju. Podsłuchy czy ukryte kamery stają się powoli chlebem powszednim i zaczynają zagrażać wolności gospodarczej.

Czym jest szpiegostwo gospodarcze i jak się odbywa?

Co w praktyce oznacza pojęcie szpiegostwa gospodarczego? Nie ma prawnej definicji tego rodzaju procederu, natomiast fachowa literatura podaje, że ten rodzaj działań szpiegowskich polega na bezprawnym pozyskiwaniu informacji i danych (najczęściej tajnych) o podmiotach konkurencji biznesowej. Do działania wykorzystuje się między innymi podsłuch (np. mini podsłuch z nagrywaniem SOROKA S18E), podstawionych pracowników, ukryte kamery, działania hakerskie i podobne.

Jakie podmioty decydują się na szpiegostwo gospodarcze? To często przedsiębiorstwa skonfliktowane, byli pracownicy lub współpracownicy, nieuczciwi wspólnicy czy inne, wrogie firmie podmioty. Szpiegostwo gospodarcze najczęściej polega na dyskretnym wyłudzaniu różnego rodzaju umów, informacji handlowych, nieujawnionych ofert, statystyk, patentów, planów rozwoju, danych kontrahentów i podobnych.

Nieuczciwe firmy wynajmują często podmioty trzecie lub samodzielnie starają się wpłynąć na prowadzenie działań szpiegowskich, poszukując słabych punktów w inwigilowanej firmie. Często działania szpiegowskie spadają na pracowników przedsiębiorstwa inwigilowanego. Podmiot szpiegujący stosuje np. szantaż lub korupcję, aby zaangażować ich do nielegalnego procederu.

Co grozi za szpiegostwo przemysłowe w Polsce? Na ten moment samo działanie nie ma odzwierciedlenia w kodeksie karnym. Możesz powołać się jednak na kilka innych przepisów. Prawnicy walczący z procederem szpiegowania mają do dyspozycji między innymi ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Za nieuprawnione ujawnianie tajemnicy jakiegokolwiek podmiotu gospodarczego grozi grzywna, ograniczenie wolności albo pozbawienie wolności do lat dwóch (mówi o tym artykuł 24 wyżej wymienionej ustawy).

Szpiegostwa gospodarczego często dopuszczają się pracownicy albo zatrudnieni „zawodowcy” (fot. pixabay.com)

Do czego może doprowadzić szpiegostwo przemysłowe? Jakie niesie zagrożenia?

Podsłuchy czy innego rodzaju urządzenia inwigilujące w Twojej firmie mogą przynieść bardzo przykre konsekwencje i doprowadzić nawet do upadku danego podmiotu gospodarczego. Zacznijmy od utraty potencjalnych klientów. Wyciek informacji na ich temat, danych czy szczegółów umów znacznie zachwieje zaufaniem do Twojej marki. Poza tym kontrahenci mogą dostać od konkurencji dużo korzystniejszą ofertę współpracy.

Szpiegostwo gospodarcze to również cios w pracowników. Ich ujawnione dane mogą służyć np. do wyłudzenia kredytów. Możesz więc spodziewać się spraw sądowych, żądania odszkodowania i odpływu fachowców. Pamiętaj także o przepisach RODO – jeżeli dojdzie do ujawnienia informacji o osobach zatrudnionych, w tym zostaną opublikowane ich dane osobowe, grozi Ci odpowiedzialność prawna i ogromna kara finansowa.

Na koniec warto wspomnieć o utracie patentów, grantów, innowacyjnych rozwiązań i podobnych. Podsłuchy w firmie mogą prowadzić do wykradania wszystkich Twoich pomysłów, co zmniejszy konkurencyjność posiadanej przez Ciebie marki do minimum.

Szpiegostwo przemysłowe może doprowadzić do upadku uczciwej firmy! (fot. pixabay.com)

W jaki sposób chronić się przed szpiegostwem gospodarczym?

Przede wszystkim uważaj na zatrudnianych pracowników i osoby, które wpuszczasz do pomieszczeń ze zgromadzonymi, tajnymi dokumentami lub tam gdzie prowadzisz poufne rozmowy. Podsłuch na odległość jak podsłuch GSM w przedłużaczu jest bardzo łatwo zainstalować i później trudno go rozpoznać. Jeżeli uważasz, że w Twoim otoczeniu może pracować ukryta kamera (jak minikamera FULL HD w długopisie) czy innego rodzaju urządzenie szpiegujące, zamów usługę sprawdzenia pomieszczeń firmowych pod kątem działania sprzętów szpiegowskich.

Warto chronić dane na serwerach! Działania nieuczciwej konkurencji mogą doprowadzić do ich wycieku (fot. pixabay.com)

Pamiętaj też o zdrowym rozsądku. Trzymaj bardzo poufne dokumenty w niedostępnym dla osób trzecich miejscu, gdzie wejście mają wyłącznie najbardziej zaufani pracownicy. Cyfrowe dane trzymaj na odpowiednio zabezpieczonych serwerach, dbaj o aktualizację oprogramowania chroniącego komputery i sprawdzaj stan ochrony regularnie.

W ten sposób minimalizujesz ryzyko tego, że konkurencja w nieuczciwy sposób pozyska o Tobie i Twojej firmie wiele wrażliwych informacji, które wykorzysta w korzystnych dla siebie celach. Samemu również możesz zakupić powyżej zaprezentowane urządzenia detektywistyczne, aby zabezpieczyć się na wypadek niepożądanych działań. Zainstalowany podsłuch w przedłużaczu czy ukryta kamera w długopisie pozwoli Ci nagrać czyny nieuczciwego pracownika lub wspólnika.